Ezofagitis je zapaljenje sluzokože jednjaka izazvano delovanjem raznih
uzročnika: infektivnim, hemijskim i mehaničkim, kao i peptičkim.
Uzrok nastanka
Kao
infektivni uzročnici upalu jednjaka mogu izazvati: bakterije (gram
pozitivni bacili, u toku šarlaha, erizipela, difterije, trbušnog tifusa,
kolere i dr.), virusi (herpes simpleks, citomegalo, herpes zoster),
gljivice (kod bolesnika sa smanjenom odbrambenom sposobnošću organizma u
toku raznih oboljenja kao što su dijabetes, postoperacinoni periodi,
maligna oboljenja, sida) i paraziti. Hemijski uzročnici mogu biti jake
kiseline (sumporna, azotna, sirćetna, hlorovodonična) i baze (kamena
soda) unete spolja, ili unutrašnji sekreti želuca, pankreasni sok.
Mehanička oštećenja mogu nastati dejstvom stranih tela uneti zadesno ili
namerno, ili fizičkim dejstvom pretoplih ili previše hladnih napitaka i
jela.
Klinička slika
U zavisnosti
od količine štetnog agensa, njegovog aktivnog svojstva, vremena
delovanja, kao i ranije nastale promene u jednjaku klinička slika biće
slabije ili jače izražena. Simptomi su najčešće u vidu disfagije (
poremećaj gutanja) raznog intenziteta, sa pojačavanjem u toku uzimanja
hrane, praćena bolom koji se propagira, hipersalivacijom ( pojačano
lučenje pljuvačke).
Komplikacije
Mogu
nastati jake stenoze jednjaka u pojedinim delovima ili celom dužinom,
krvarenja iz nastalih lezija koja mogu biti i masivna sa pojavom kolapsa
i šoka i koja mogu da dovedu do fatalnog završetka, perforacije i
izlivanja sadržaja u medijastinum (sredogruđe) ili u trbušnu duplju ili
nastajanje fistule sa trahejom, bronhima i velikim krvnim sudovima.
Dijagnoza
Postavlja
se na osnovu anamneze, endoskopskog nalaza, uzimanja uzoraka sadržaja
iz lumena jednjaka, bakteriološkog i virusološkog pregleda.
Lečenje
Zavisi
od uzročnika. Ako se radi o bakterijama i virusima leči se
antibioticima. Ako se radi o hemijskim činiocima treba sprovesti
ispiranje želuca i jednjaka fiziološkim rastvorom, mlekom i dati antišok
terapiju, uz spazmolitike i analgetike, transfuzijama ako se radi o
većem krvarenju. Uvodi se nazogastrična sonda preko koje se daju
hranljive materije. Kasnije se sprovodi lečenje dilatatorima ili
hirurško ako se radi o perforaciji i krvarenju koje se ne može
zaustaviti lekovima. Dijeteska ishrana bez teško svarljivih sastojaka i
bez čvrstih ostataka.
