Anomalije tankog i debelog creva
Duplikature tankog creva – duplikature gastrointestinlanog trakta se nalaze pretežno u tankom crevu, posebno u ileumu. Manifestuju se kliničkim znacima intestinalne opstrukcije usled invaginacije ili volvulusa creva. U slučajevima sa ektopijom gastričke sluznice može da se javi intestinalno krvarenje. Dijagnoza se obično postavlja pri laparotomiji.
Kongenitalno kratko crevo – sindrom kratkog creva je najčešće posledica masivne resekcije jejunuma i ileuma u skopu različitih hirurških oboljenja. Kongenitalno kratko crevo se javlja udruženo sa malrotacijom ili piloričkom stenozom. U slučajevima sa signifikantnim smanjenjem funkcionalne površine tankog creva javlja se malapsorpcioni sindrom.
Malrotacija creva – izostala ili nepotpuna rotacija creva oko osovine gornje mezenteričke arterije, koja se normalno dešava između 2. i 3. meseca embrionalnog razvoja, ubraja se u najčešće uzroke visoke intestinalne opstrukcije u dece. Malrotacija creva je često udružena sa atrezijom ili stenozom duodenuma i dijafragmalnom hernijom. Najčešće se manifestuje u novorođenačkom periodu znacima volvulusa tankog creva ili kompresije duodenuma peritonealnom bridom (Laddov sindrom). Dijagnoza malrotacije se postavlja nativnom i kontrastnom radiografijom abdomena. Terapija je hirurška.
Atrezija i stenoze duodenuma - kongenitalna opstrukcija duodenuma (dvanaestopalačno crevo) može biti parcijalna ili potpuna, a prema lokalizaciji u odnosu na ampulu Vateri, pre i posleampularna. Atrezija duodenuma se javlja u 1:10000 – 40000 novorođenčadi. Može biti uzrokovana membranom ili kompletnom obliteracijom lumena creva. Hidramnion se nalazi u 50%, a trisomija 21 u trećine bolesnika. Kongenitalna opstrukcija duodenuma je često praćena anularnim pankreasom, atrezijom jednjaka, malrotacijom creva i drugiom digestivnim i vandigestivnim anomalijama. Kompletna atrezija duodenuma (potpuno odsustvo lumena) se prezentuje ubrzo po rođenju intezivnim bolovima u gornjoj polovini trbuha i upornim povraćanjem. U preampularnoj atreziji povraćani sadržaj nema prisustva žuči, dok je postampularni bilozan. Klinička simptomatologija u duodenalnoj stenozi je blaža nego u atreziji. Kompletna atrezija duodenuma (potpuno odsustvo lumena) se prezentuje ubrzo po rođenju intezivnim bolovima u gornjoj polovini trbuha i upornim povraćanjem. U preampularnoj atreziji povraćani sadržaj nema prisustva žuči, dok je postampularni bilozan. Klinička simptomatologija u duodenalnoj stenozi je blaža nego u atreziji. Hirurška korekcija se sastoji u duodeno – duodenalnoj ili duodeno – jejunalnoj anastomozi. U slučajevima sa duodenalnom membranom vrši se njena ekscizija.
Opstrukcije jejunuma – atrezija i stenoza jejunuma ima sličnu simptomatologiju sa opstrukcijom duodenuma. Radiografskim pregeledom abdomena se uočava dilatacija tankog creva proksimalno od opstrukcije. Terapija je hiruršk
Mezenterijalne ciste – pseudocističke formacije limfoidnog porekla se mogu javiti u mezenterijumu tankog i debelog creva. Manifestuju se znacima intestinalne opstrukcije. Dijagnoza se postavlja ultrazvukom abdomena ili laparotomijom. Mezenterijalne ciste zahtevaju hiruršku ekstirpaciju.
Urođeni megakolon – (Hirschprungova bolest) je stanje koje se karakteriše dilatacijom ( širenjem) kolona ( debelog creva) i upornim zatvorom. Ukoliko se ne leči moguće su komplikacije -infekcija, pucanje creva, čak i smrt. Uzrok je urođeni nedostatak mijenteričnih nervnih pleksusa u zidu pelvičnog kolona ili gornjeg rektuma. Ponekad se nedostatak ispoljava i proksimalno. Unutrašnji sfinkter ne može da se relaksira. Simptomi se mogu javiti odmah nakon rođenja ili kasnije kroz detinjstvo. Mogu biti akutni, s potpunom opstrukcijom creva, alarmantnom kliničkom slikom i mogućim smrtnim ishodom. Tok može biti i hroničan, s opstipacijom (zatvorom) i nadutim trbuhom. Simptomi akutnog toka unutar prve nedelje života uključuju izostanak prolaza mekonijuma (prve stolice) u prvih 48 sati, odbijanje hrane, povraćanje žuči, nadut stomak, zabrinut ili namršten izgled lica. Zabunom se ovi simptomi mogu pripisati mekonijskom ileusu, atreziji tankog creva itd. U ranom detinjstvu obično se viđa izostanak rasta i razvoja, meteorizam, povraćanje i ponekad teški proliv.
Eksplozivne tečne stolice, visoka temperataura, bol u trbuhu i malaksalost ukazuju na jednu od komplikacija: nastanak upale creva, enterokolitisa. To je potencijalno smrtonosna komplikacija. Ukoliko se dovoljno rano ne prepozna, može uzrokovati sepsu. U kasnijem detinjstvu obično se viđa hronični tok: bolesnici imaju opstipaciju ili konstipaciju, stolice tanke poput olovke, vidljive pokrete creva na površini trbuha. Može nastati delimična opstrukcija prolaza crevnog sadržaja, anemija zbog manjka gvožđa (hipohromna anemija), smanjen nivo proteina zbog njihovog gubitka u digestivnog sistemu (hipoproteinemija) i izostanak napredovanja. Trbuh je pri pregledu distendiran a rektum, pri digitalnom pregledu, prazan. Radiološko ispitivanje sa malom količinom barijuma pokazuje mali rektum i uzan segment iznad, a potom široko dilatiran kolon pun zadržanog fecesa. Dijagnoza se može potvrditi sukcionom biopsijom rektuma učinjenom blizu anusa. Lečenje se sastoji u eksciziji abnornalnog segmenta kolona i rektuma. Kod 90% dece se nakon hirurškog zahvata povlače simptomi. Prognoza je bolja ako je zahvaćen kraći deo creva i ako je zahvat učinjen ranije.
