Hipokalijemija
se definiše kao smanjenje ukupnog kalijuma u organizmu. Pri normalnom
pH sniženje kalijuma u serumu za 1 mmol/L odražava gubitak oko 350 mmol
kalijuma. Nivo kalijuma u serumu niži od 2mmol/L, odgovara gubitku
kalijuma većem od 1000 mmol.
Kalijum je glavni intraćelijski katjon organizma. Nivo kalijuma u plazmi
se kreće od 3,8 do 4,7 mmol/L, a u ćelijama oko 150 mmol/L. Kalijum u
serumu adekvatno odražava promene ukupnog kalijuma organizma. Bubrezi
igraju glavnu ulogu u održavanju bilansa kalijuma. Više od 90% kalijuma
izlučuje se urinom, ostatak se eliminiše preko stolice.
Uzrok nastanka
Hipokalijemija
nastaje zbog gubitka kalijuma preko digestivnog trakta ili burega i
obično je povezan sa nedovoljnim unošenjem kalijuma. Proliv dovodi do
gubitka kalijuma. Renalna tubulska acidoza, posebno distalna, je praćena
hipokalijemijom. Do hipokalijemije često dovodi i primena diuretika
koji deluju na nivou Henlejeve petlje.
Klinička slika
Simptomi
su apatija, mišićna slabost, parestezije i tetanični grčevi. Može doći
do pojave nepravilnosti u srčanom radu, u odmaklim slučajevima i do
mlitave paralize. Respiratorni mišići mogu da oslabe do tog stepena da
je potrebna veštačka ventilacija. Smanjuje se sposobnost bubrega da
koncentruje urin, što dovodi do poliurije (povećano izlučivanje mokraće)
i polidipsije (pojačan osećaj žeđi).
Dijagnoza
Postavlja
se na osnovu prepoznavanja faktora koji dovode do hipokalijemije,
simptoma i znakova, kao i karakterističnog EKG nalaza. Nalaz niskog
nivoa kalijuma u serumu potvrđuje dijagnozu.
Lečenje
Za
lečenje hipokalijemije se koriste ishrana bogata kalijumom (paradajz,
narandža, banana, krompir, avokado. Nešto manje kalijuma ima u
cerealijama (pšenica, ovas, lan), zatim u mesu, mleku, sušenom voću,
grejpfrutu), oralni preparati kalijuma, a u slučaju teške hipokalijemije
i intravenska primena kalijuma.
