Dva su tipa HSV (1 i 2) i oba
mogu uzrokovati genitalni herpes. Osoba koja ima herpes genitalis
infekciju lako može preneti virus drugoj osobi tokom seksualnog odnosa.
Većina
osoba dobije genitalni herpes nakon seksualnog odnosa s osobom kojoj je
„izbio“ herpes. Izbijanje znači da je HSV aktivan. Vironoše često
zaraze partnere ne znajući da imaju infekciju. Osoba s genitalnim
herpesom može zaraziti partnera i tokom oralnog seksualnog odnosa. Virus
se retko prenosi predmetima kao što su wc šolja, tuš ili kada. Virus je
vrlo osetljiv na spoljašnje uslove i ne može dugo da preživi van tela.
Zaražena trudnica može preneti virus detetu za vreme trudnoće ili tokom porođaja.
Klinička slika
Mnoge
osobe ne znaju da boluju od genitalnog herpesa jer nikada nisu imale
simptome ili ne prepoznaju simptome kada ih imaju. Kada se osoba prvi
put zarazi, simptomi se najčešće pojavljuju unutar 2-10 dana. Ove prve
epizode simptoma obično traju 2-3 nedelje.
Rani simptomi izbijanja
genitalnog herpesa uključuju: svrab ili osećaj pečenja genitalnog ili
analnog područja, bolove u nogama, genitalijama ili u glutalnoj regiji,
iscedak iz vagine, osećaj pritiska u trbuhu. Posle nekoliko dana
pojavljuju se ranice na mestu gde je virus ušao u telo, kao npr. na
usnama, u ustima, na penisu, stidnici, otvoru debelog creva. Takođe se
mogu pojaviti unutar vagine i na vratu materice ili u mokraćnoj cevi kod
oba pola.
Najpre se javljaju male crvene papule, razvijaju se u
mehure i posle toga pucaju i nastaju bolne otvorene rane. Nakon
nekoliko dana rane zarastaju krastama i prolaze bez ostavljanja
ožiljaka. Drugi simptomi koji se mogu javiti tokom prve epizode simptoma
mogu biti: povišena telesna temperatura, glavobolja, bolovi u mišićima,
bolno ili otežano mokrenje, vaginalni iscedak i otečene limfne žlezde u
preponskom području.
Osoba zaražena s HSV 1 i/ili 2 verojatno
će imati ponavljano izbijanje simptoma s vremena na vreme. Kada se virus
ponovno aktivira, putuje uzduž nerava u kožu gde stvara još više virusa
u blizini mesta prve infekcije. Tu se obično javljaju nove kožne
promene. Nakon prvog izbijanja kožnih promena, sledeća izbijanja su
obično blaža i traju otprilike nedelju dana. Neke osobe imaju samo jedan
ili dva izbijanja tokom celog života, a druge nekoliko puta godišnje.
Ako
žena prvu epizodu genitalnog herpesa ima tokom trudnoće, može preneti
virus nerođenom detetu i može roditi nedonošče. Deca zaražena herpes
virusom mogu umreti ili biti teško oštećenih nerava, mozga, kože, očiju.
Dijagnoza
Sumnja
na genitalni herpes se postavlja na osnovu anamneze, kliničkog pregleda
izolacije virusa, seroloških metoda ( ELISA, indirektna
imunoflorescenca, PCR) i informacije o zdravlju seksualnih partnera.
Lečenje
Ne
postoji uzročni lek za lečenje genitalnog herpesa. Praktično, to znači
da zasad ne postoji lek koji se može uzeti, popiti ili namazati koji bi
zauvek izlečio ovu bolest.
Antivirusni lekovi koji se koriste za
ublažavanje simptoma su: Aciklovir za prve i/ili kasnije epizode kožnih
promena genitalnog herpesa; Famciklovir za kasnije epizode genitalnog
herpesa i pomaže u prevenciji recidiva , Valciklovir za kasnije epizode
genitalnog herpesa. Ukoliko se deca rođena s herpesom odmah leče
aciklovirom, povećavaju se mogućnosti ozdravljenja.
Inficirana
područja treba održavati čistim i suvim kako bi se sprečila zaraza
otvorenih rana drugim mikroorganizmima, ne dirati kožne promene,
izbegavati seksualni kontakt od trenutka kad se prvi put osete simptomi
dok kožne promene skroz ne nestanu, a to znači dok kraste ne otpadnu i
pojavi se nova koža na mestu kožnih promena.
